-
1 аңлату
1) объясня́ть/объясни́ть (причину, задачу, срочность дела, новый урок, свою точку зрения); истолко́вывать/истолкова́ть (примету, природное явление, решение чьё); разъясня́ть/разъясни́ть; поясня́ть/поясни́ть; трактова́ть; растолко́вывать/растолкова́ть; комменти́ровать, прокомменти́ровать, толкова́ть || объясне́ние, истолкова́ние, истолко́вывание, разъясне́ние, поясне́ние, тракто́вка, комменти́рование, коммента́рий, толкова́ние || объясни́тельный, разъясни́тельный, поясни́тельныйдәрестә яңа материалны аңлату — объясне́ние но́вого материа́ла на у́роке
ишарә белән аңлату — объясня́ть же́стом (при по́мощи же́ста)
фактны фәнни нигездә аңлату — объясни́ть факт на нау́чной осно́ве
аңлату характерындагы искәртмәләр — примеча́ния объясни́тельного хара́ктера
аңлату эшләре — разъясни́тельная рабо́та
2) выража́ть/вы́разить, объясня́ть/объясни́ть, передава́ть/переда́ть || объясне́ние, переда́чабу хисләрне нинди сүзләр белән аңлатырга! — каки́ми слова́ми вы́разить (переда́ть) э́ти чу́вства!
3) обознача́ть, означа́ть, зна́чить ( что-л); выража́ть ( что); свиде́тельствовать, говори́ть (о чём-л.)аның йөзе арганлыкны аңлата иде — его́ вид выража́л уста́лость
бу тамга нәрсәне аңлата — что означа́ет (зна́чит) э́тот знак
икеле мәгънә аңлаткан җавап — отве́т, выража́ющий (содержа́щий, заключа́ющий) дво́йственный смысл
күп нәрсә аңлата торган хәл — происше́ствие, свиде́тельствующее (говоря́щее) о мно́гом
4) в знач. нареч. аңлатып поня́тно, вня́тно, вразуми́тельно, удобопоня́тно, толко́во, дохо́дчиво (пересказать прочитанное, прочитать лекцию, изложить смысл постановления); то́лком•- аңлатып күрсәтү
- аңлатып булмастай
- аңлатып булмый торган -
2 многоговорящий
-ая; -еекүп нәрсәне аңлата торган, күп нәрсәләр турында сөйли торган -
3 светло-
I св`етло-кушма сүзләрнең "аксыл, ак" мәгънәләрен аңлата торган беренче өлешеII св`етло-кушма сүзләрнең "төп төскә караганда тоныграк, сыеграк" мәгьнәләрен аңлата торган беренче өлеше -
4 малоговорящий
-ая; -ееаз аңлата торган, ачыклап бирми торган, ышандыргыч булмаган -
5 после-
приставка, кушма сыйфатларның "берәр нәрсәдән соң була торган", "соңгы", "азаккы" мәгънәләрен аңлата торган беренче кисәге -
6 сверх-
(кушма сүзләрнең "гадәттән тыш, үтә, бик, чиктән тыш....дан тыш" мәгънәләрен аңлата торган беренче өлеше) -
7 ското-
(кушма сүзләрнең "терлек" мәгънәсен аңлата торган беренче өлеше) -
8 икърар
сущ.; уст.; книжн.призна́ние, созна́ние чего-л.күп нәрсәне аңлата торган икърар — мно́гое поясня́ющее призна́ние
- икърар кылуикърар итәргә кирәк — сле́дует призна́ть
-
9 -сложный
-
10 -слойный
-ая; -ое(кушма сүзләрнең "катлы", "катламлы" мәгънәләрен аңлата торган икенче өлеше) -
11 значимый
-
12 идеограмма
-
13 палео-
палеоазиатский — борынгы Азия...ы
-
14 парт-
кушма сүзләрнең "партия" дигән мәгънәне аңлата торган беренче өлеше -
15 пед-
кушма сүзләрнең "педагогия", "педагогик" дигән мәгънәне аңлата торган беренче өлеше -
16 перво-
кушма сүзләрнең "беренче" мәгънәсен аңлата торган беренче өлеше -
17 плодо-
кушма сүзләрнең "җимеш" мәгънәсен аңлата торган беренче өлеше -
18 плоско-
кушма сүзләрнең "яссы" мәгънәсен аңлата торган беренче өлеше -
19 поли-
кушма сүзләрнең "күп", "төрле" мәгънәсен аңлата торган беренче кисәгеполиартрит — буыннар шешү, күп буыннар сызлавы
-
20 сельхоз
(кушма сүзләрнең "авыл хуҗалыгы" мәгънәсен аңлата торган беренче өлеше, мәс)
- 1
- 2
См. также в других словарях:
метафизика — 1. Диалектикага капма каршы буларак, күренешләрне бер берсенә бәйсез, каршылыксыз, үсеш үзгәрешсез, хәрәкәтсез дип карый торган танып белү методы 2. Идеалистик философиядә: философиянең тәҗрибә ителә алмый торган (алла, рух, ихтыяр иреге һ. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хокук — 1. Дәүләт властеның законнарында һәм карарларында теркәлгән һәм иҗтимагый мөнәсәбәтләрне тәртипкә сала торган нормалар, үз үзеңне тоту кагыйдәләре җыелмасы. Иҗтимагый төзелеш, тормыш һәм җәмәгать эшчәнлегенең берәр өлкәсенә караган дәүләт… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шартлы — с. 1. Алдан сөйләшү, килешү буенча аерым кешеләргә генә билгеле булган, алар гына аңларлык ш. сигнал. Җыйнаклык өчен аерым төшенчәләрне хәрефләр, цифрлар, билгеләр ярдәмендә аңлата торган ш. билгеләр 2. Билгеле бер шартларга бәйле, шул шартлар… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
витализм — (ВИТАЛИСТ) (ВИТАЛИСТИК) – Биологиядә: тереклекне табигатьтән өстен тереклек көче булу белән аңлата торган идеалистик караш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икеле — с. 1. Ике компоненты булган. Икеләтә 2. и. Ике цифры 3. Өлгерешкә начар бәяне аңлата торган билге 4. Ике төрле, еш кына бер берсенә капма каршы булган. Ике төрле аңларга мөмкин булган икеле сүз сөйли 5. Шикле, ачык билгеле түгел исән калу икеле … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мәгънәле — 1. Эчтәлекле 2. Акыллы, эшлекле, файдалы 3. Күп нәрсә аңлата торган, серле. Серле итеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
программ — с. Программаны чагылдыра, аңлата торган, программа. сыйфатындагы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
экономик — с. 1. Экономикага бәйләнешле. Материаль хәлгә, хуҗалык ягына бәйле булган 2. Экономиканы, хуҗалыкны оештыру һәм алып баруга бәйле булган 3. Экономиканы өйрәнүгә бәйле булган. ЭКОНОМИК МАТЕРИАЛИЗМ – Иҗтимагый үсешнең бердәнбер көче экономик… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җанлыклы — күч. Тере, хәрәкәтчән; эштә, хәрәкәттә җитез, эш белән янып яши торган. Эчке дөньясы, көчле хисләре чагылып торган (күзләр тур.) 3. күч. Тәэсир итүчән, уй фикер уята, башкаларны тарта, активлаштыра торган. Бик күпләрнең актив катнашы белән,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теге — а. 1. Кемнең, нәрсәнең дә булса сүз барган урыннан бераз читтәрәк торганлыгын аңлата; киресе: бу. Аргы, икенче, ераграктагы (ике яклы, ике очлы нәрсәләр тур.) 2. Монысы түгел, башка, икенче бер 3. Әйтеп үтелгән, искә алынган, әлеге, мәзкүр. Инде… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ялкау — с. 1. Иренә торган, эш яратмый торган. и. Иренчәк кеше, эш яратмый торган кеше. рәв. Иренеп, әкрен, ялкауланып 2. рәв. күч. Су, дулкын, төтен һ. б. тур. : агымның, хәрәкәтнең әкренлеген, салмаклыгын аңлата … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
